Các tình huống ứng phó bệnh đậu mùa khỉ tại Việt Nam

Chiều 1/8, Bộ Y tế tổ chức tập huấn hướng dẫn về chẩn đoán điều trị đậu mùa khỉ cho các cơ sở y tế.

3 tình huống ứng phó với dịch đậu mùa khỉ

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết, cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế đang xây dựng kế hoạch ứng phó với các tình huống dịch đậu mùa khỉ.

Theo đó, có 3 tình huống đặt ra với Việt Nam.

Tình huống thứ nhất là chưa có trường hợp bệnh xâm nhập vào Việt Nam. Ở tình huống này, các bệnh viện kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch, xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch theo các giai đoạn, đồng thời chuẩn bị cơ sở vật chất, khu vực cách ly, trang thiết bị, nhân lực, thuốc, vật tư, hóa chất, phương tiện cho phòng, chống dịch.

Các bệnh viện xây dựng quy trình nội bộ tiếp đón, cách ly và điều trị người bệnh đậu mùa khỉ; Điều trị các ca bệnh theo phân tuyến, thực hiện phương án điều trị tại chỗ theo chỉ đạo…

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế thông tin về kịch bản ứng phó với bệnh đậu mùa khỉ.

Tình huống 2 là có các trường hợp bệnh đậu mùa khỉ xâm nhập vào Việt Nam. Khi đó, các cơ sở y tế phải tổ chức khu điều trị cách ly riêng cho ca bệnh đậu mùa khỉ; Cập nhật quy trình nội bộ tiếp đón, cách ly và điều trị người bệnh đậu mùa khỉ phù hợp với thực tế tại cơ sở;…

Tình huống 3 là dịch lây lan ra cộng đồng. Khi đó, yêu cầu các cơ sở y tế phải mở rộng khu vực cách ly điều trị, tính toán phương án tự cách ly điều trị tại nhà; Sẵn sàng cử đội cấp cứu lưu động và hỗ trợ tuyến dưới, bệnh viện khác khi cần thiết;

Các cơ sở y tế phân loại người bệnh theo mức độ nặng nhẹ để điều trị tại các tuyến phù hợp; hạn chế di chuyển người bệnh…

Cân nhắc thực hiện khai báo y tế ở cửa khẩu

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết, Việt Nam chưa phát hiện trường hợp đậu mùa khỉ nào xâm nhập. Nhưng trước tình hình dịch lây lan ở nhiều quốc gia, Bộ Y tế đã kích hoạt Văn phòng đáp ứng dịch khẩn cấp và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch.

Bộ Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, tham khảo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ của Tổ chức Y tế thế giới để biên soạn hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người áp dụng cho Việt Nam.

Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế đã nghiệm thu và Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn theo Quyết định số 2099/QĐ-BYT ngày 29/7/2022.

PGS, TS Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng Hội Y học Việt Nam lưu ý, 2 nhóm người nguy cơ cao nhất lây nhiễm virus đậu mùa khỉ là người trực tiếp chăm sóc người bệnh và nhân viên phòng xét nghiệm làm việc với các mẫu bệnh phẩm được gửi đến để chẩn đoán.

Việc xét nghiệm hiện chỉ có phương pháp Realtime RT-PCR. Tuy nhiên, Việt Nam đang chờ WHO gửi “mồi” để chẩn đoán khẳng định.

PGS, TS Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch thường trực Tổng Hội Y học Việt Nam phát biểu.

Trước mắt, y tế các tuyến sẽ giám sát, theo dõi lâm sàng, phân biệt nốt phát ban của đậu mùa khỉ với các bệnh lý khác như tay chân miệng, đậu mùa, herpes lan toả, kết hợp với yếu tố dịch tễ để nhận định ca bệnh.

Theo TS Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), vừa qua, TP Hồ Chí Minh có văn bản xin phép Bộ Y tế thực hiện khai báo y tế ở cảng hàng không.

Tuy nhiên, WHO đánh giá mức độ dịch toàn cầu đang ở mức trung bình, còn ở Việt Nam ở mức thấp đến trung bình. Do đó, việc khai báo y tế tại các sân bay có thể gây ách tắc.

Hiện Bộ Y tế đã hội ý, xin ý kiến Hội đồng khoa học để xem xét việc triển khai khai báo y tế.

Tại cuộc họp, PGS, TS Nguyễn Văn Kính cho rằng, các cơ sở y tế sẽ là nơi giám sát, phát hiện ca bệnh đầu tiên, chứ không phải là ở sân bay.

Sớm có sinh phẩm chẩn đoán đậu mùa khỉ

Hiện, Bộ Y tế đang xây dựng hướng dẫn giám sát ca bệnh đậu mùa khỉ ở Việt Nam.

Tại buổi tập huấn, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề nghị Cục Quản lý Khám chữa bệnh tiếp tục xây dựng hướng dẫn chi tiết về phòng và kiểm soát lây nhiễm đậu mùa khỉ để các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có căn cứ triển khai cụ thể công tác phòng lây nhiễm dịch đậu mùa khỉ tại các cơ sở khám chữa bệnh, bảo đảm công tác cách ly và điều trị hiệu quả, phòng lây nhiễm cho nhân viên y tế.

Cục Quản lý Dược tiếp tục tìm nguồn cung ứng thuốc điều trị đậu mùa khỉ theo khuyến cáo và bảo đảm nguồn cung ứng các thuốc điều trị nói chung, thuốc điều trị biến chứng.

Cục Y tế dự phòng chỉ đạo các đơn vị chuyên môn, phối hợp các viện đầu ngành, làm việc với Tổ chức Y tế thế giới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ và các tổ chức quốc tế để sớm có sinh phẩm chẩn đoán đậu mùa khỉ.

Đồng thời, Cục này cũng phối hợp Cục Quản lý dược tiếp cận nguồn cung vaccine để có vaccine phòng bệnh cho các nhóm đối tượng nguy cơ cao theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.

"Trước diễn biến dịch trên thế giới, chúng ta không hoang mang nhưng cũng không chủ quan trước dịch đậu mùa khỉ, tôi đề nghị các đơn vị tiếp tục chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó với dịch", Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn nhấn mạnh.