Cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ: Sớm ban hành hệ số bồi thường

Khu tập thể Thành Công (phường Thành Công, quận Ba Đình, Hà Nội) là một trong những khu tập thể cũ lớn nhất ở Hà Nội. Ảnh: Thành Luân  

Không chỉ là cải tạo đơn thuần

Khảo sát tại nhiều khu tập thể cũ tại các quận như Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng... cho thấy, ngoài những khu chung cư đã được đánh giá nguy hiểm cấp D, các tòa nhà trong khu vực cũng đã xuống cấp, ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt của người dân. Khắp nơi đều xảy ra hư hỏng, tường bị nứt, hoen ố, bong tróc, hành lang tối tăm, ẩm thấp. Đặc biệt, tại nhiều tòa chung cư cũ, cầu thang lên xuống đã nứt gãy, được vá chằng chịt, dây điện, dây mạng buộc nối khắp hành lang.

Sinh sống tại nhà A Ngọc Khánh (phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình) đến nay đã hơn 20 năm, chị Nguyễn Thị Mai (42 tuổi) cho biết, cả khu nhà đã xuống cấp trầm trọng, việc rò rỉ nước sinh hoạt xảy ra thường xuyên. "Chúng tôi mong muốn cơ quan chức năng cải tạo, xây dựng lại chung cư đã đánh giá nguy hiểm cấp D đồng thời có phương án để hỗ trợ giải quyết với những tòa lân cận đang trong quá trình xuống cấp nữa" - chị Mai chia sẻ.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Nguyễn Mạnh Khởi cho biết, Nghị định số 69 được ban hành sẽ giúp giải quyết vấn đề về lợi ích giữa 3 bên gồm: Nhà nước, DN và người dân khi đã phân cấp rõ cho từng địa phương (về đất đai, cơ chế huy động vốn...); quy định hệ số bồi thường và xác định nơi tái định cư.

"Việc cải tạo, xây dựng lại chung cư không chỉ áp dụng cho một toà nhà đơn lẻ, mà còn bao gồm cải tạo, chỉnh trang đô thị nhưng phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, chương trình phát triển đô thị" - ông Nguyễn Mạnh Khởi bày tỏ.

Lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết thêm, nút thắt nan giải nhất dẫn tới sự chậm trễ trong việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ từ trước đến nay là tỷ lệ đồng thuận của người dân. Nhưng với sự ra đời của Nghị định số 69, những nút thắt này sẽ được tháo gỡ. Bởi khi xây dựng nhà chung cư cũ sẽ xây dựng đồng bộ cả quần thể một khu. Do đó, những tòa nhà chưa nhận được sự đồng thuận 100% vẫn có thể triển khai, song thời điểm thực hiện chậm hơn. Quy định trên là để đảm bảo việc triển khai đồng bộ với quy hoạch và kiến trúc.

Vướng đâu, gỡ đó

Nghị định số 69 cho phép UBND cấp tỉnh quyết định hệ số K bồi thường từ 1 - 2 lần diện tích sử dụng căn hộ cũ. Diện tích căn hộ tái định cư sau khi tính theo hệ số K được quy đổi thành tiền và được nêu rõ trong phương án bồi thường, làm cơ sở để xác định giá trị hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở tái định cư và nghĩa vụ thanh toán tiền chênh lệch của các bên (nếu có).

Đại diện một nhà đầu tư đang triển khai dự án trên địa bàn quận Ba Đình nêu, trên thực tế, Nghị định số 69 đã có quy định hệ số K đền bù cho từng khu vực do UBND cấp tỉnh ban hành nhưng đến nay TP Hà Nội vẫn chưa có. Điều này dẫn đến cả năm trời các đơn vị không thể lên phương án làm việc với người dân. "Đây là một trong những nguyên nhân khiến cho tiến độ kéo dài. TP Hà Nội cần ban hành sớm hệ số đền bù để chủ đầu tư có căn cứ làm việc với người dân" - vị này cho hay.

Lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết, Nghị định số 69 cơ bản đã tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cải tạo chung cư cũ trước đây. Do không có thông tư hướng dẫn nên quan điểm của quá trình triển khai là vướng đâu, gỡ đó. Ngoài ra, TP Hà Nội cần chỉ đạo các quận, huyện vào cuộc quyết liệt hơn nữa trong cải tạo, xây dựng chung cư cũ.  Bên cạnh đó, cần sớm phê duyệt giá bồi thường, tái định cư, khi đó nhà đầu tư mới có thể tính toán lợi nhuận, thỏa thuận với người dân để người dân biết được đền bù như thế nào.

Theo Trưởng phòng Phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội) Bùi Tiến Thành, để triển khai cải tạo, xây dựng chung cư cũ, trách nhiệm của các quận, huyện rất quan trọng, giúp nhà đầu tư sớm tiếp cận được dự án. Vừa qua, Sở Xây dựng, Sở QH - KT tiến hành rà soát tại 15 quận, huyện, qua đó thấy trách nhiệm triển khai đề án chưa được quan tâm đúng mức. Đại diện Sở Xây dựng đề nghị các quận, huyện thành lập ngay Ban Chỉ đạo cải tạo chung cư nhằm tranh thủ sự chỉ đạo của cấp ủy tham gia. Đồng thời thành lập Hội đồng thẩm định hỗ trợ tái định cư, xây dựng các kế hoạch chuyên đề, kế hoạch tổng thể.

Đối với hệ số K, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, hiện đơn vị đang xây dựng hệ số cho từng vùng dựa theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô. Dự thảo sẽ sớm được gửi xin ý kiến các sở, ngành, sau đó lấy ý kiến phản biện của ban, ngành, đoàn thể, đảm bảo công khai, minh bạch.