Chặn dịch bệnh bùng phát mùa tựu trường

Do đó, để bảo vệ sức khỏe của trẻ cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và ngành Y tế.

Tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ tại Trung tâm Y tế huyện Ứng Hòa. Ảnh: Xuân Lộc

Theo thông tin từ Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, từ đầu năm 2024 đến nay, nhiều địa phương trên cả nước đã ghi nhận sự gia tăng của các trường hợp mắc bệnh sởi, ho gà và một số bệnh truyền nhiễm khác. Cụ thể, so với cùng kỳ năm 2023, số ca mắc sởi tăng hơn 8 lần, số ca mắc ho gà tăng hơn 25 lần.

Đề cập đến diễn biến phức tạp của bệnh sởi, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Hoàng Minh Đức cho biết, tính từ đầu năm 2024 đến nay, nước ta đã ghi nhận hơn 2.000 ca bệnh. Đặc biệt, lần đầu tiên tại thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận hơn 500 ca sởi, trong đó 3 trẻ tử vong có bệnh nền đi kèm.

Cùng với sởi, tay chân miệng cũng là bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao trong trường học. Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, từ đầu năm 2024 đến nay, toàn thành phố ghi nhận 1.845 ca mắc bệnh tay chân miệng (tăng gần 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2023). Theo dự báo, khi bắt đầu vào năm học mới, nguy cơ số ca mắc bệnh tay chân miệng ở trẻ sẽ gia tăng nếu trường học, cơ sở giáo dục mầm non không thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường…

Từ kinh nghiệm theo dõi, giám sát dịch tễ, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Phạm Quang Thái, Phó Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm (Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương) nhận xét, mỗi khi đến mùa tựu trường vào khoảng tháng 9 và tháng 10 hằng năm thường thấy các ca bệnh tăng vọt. Nguyên nhân là sau thời gian nghỉ hè, trẻ từ các gia đình, các môi trường sống khác nhau bắt đầu tập trung vào một không gian lớp học, cùng nhau sinh hoạt, ăn uống bán trú… Khi mầm bệnh xuất hiện trong nhà trường, những trẻ chưa có miễn dịch, chưa được bảo vệ bằng vắc xin có nguy cơ dễ nhiễm bệnh.

Các chuyên gia y tế dự báo, hiện nay, nếu không triển khai tốt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh trong trường học thì từ những ca bệnh lẻ tẻ, các ổ dịch nhỏ sẽ lây lan thành các ổ dịch lớn. Khi số lượng các ca mắc trong cộng đồng gia tăng sẽ kéo theo các ca bệnh nặng cũng tăng lên.

Tiến sĩ - bác sĩ Vũ Quốc Đạt, Phó Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới và can thiệp giảm hại (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho rằng, với những bệnh đã lưu hành từ nhiều năm như: Sởi, thủy đậu, ho gà… khi xuất hiện nhiều bệnh nhân nặng, cộng đồng sẽ nghĩ rằng, độc lực của vi rút đã biến đổi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, vi rút vẫn như vậy, chỉ có miễn dịch trong cộng đồng thay đổi.

Chăm sóc trẻ mắc bệnh tay chân miệng tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông. Ảnh: Xuân Lộc

Để hạn chế biến chứng của bệnh, Tiến sĩ - bác sĩ Vũ Quốc Đạt lưu ý, khi trẻ mắc bệnh, các bậc phụ huynh nên quan tâm đến các dấu hiệu như: Rối loạn tri giác, li bì nhiều, khó thở, nôn nhiều, tiêu chảy nhiều… để đưa đến bệnh viện kịp thời. Mặt khác, trẻ phải được cách ly, không được đến trường để tránh lây lan dịch bệnh trong cộng đồng. Ngoài ra, hướng dẫn trẻ vệ sinh phòng bệnh, vệ sinh bàn tay mọi nơi, mọi lúc, ăn chín uống sôi và khi ho cần ho đúng cách để không lây bệnh cho người khác… Đây là những biện pháp cơ bản nhưng mang lại hiệu quả phòng bệnh cao.

Đồng quan điểm trên, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Phạm Quang Thái thông tin, mới đây, khi xuất hiện một nhóm ca bệnh sởi được đưa đến bệnh viện, các chuyên gia đã điều tra ngược lại cộng đồng và phát hiện, ổ dịch đó khởi phát từ một trường học. Thế nhưng, khi trường học phát hiện ra học sinh nhiễm bệnh đã không thông báo cho ngành Y tế. Do đó, để ngăn chặn và khống chế kịp thời sự lây lan của dịch bệnh, khi phát hiện trẻ mắc bệnh, nhà trường cần thông báo cho trạm y tế. Còn các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm bổ sung đầy đủ vắc xin trước khi quay trở lại trường học.