Chuyên gia hướng dẫn F0 điều trị tại nhà kiểm soát thiếu oxy máu nguy hiểm

Thiếu oxy thầm lặng biểu hiện tổn thương phổi

Tình trạng thiếu oxy hòa tan trong máu là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất của bệnh nhân Covid-19. Nhiều trường hợp diễn biến rất nhanh, khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn.

"Điều nguy hiểm là, ở một số bệnh nhân, họ không phát hiện dấu hiệu thiếu oxy nên rất muộn mới phát hiện ra, khi vào viện đã nguy kịch", BS Cấp cho biết.

Đáng nói, không thể biết được ai có nguy cơ bị thiếu oxy. Cũng như một số bệnh nhân Covid-19 bị mất mùi, mất vị, chúng ta không biết ai có nguy cơ mất mùi, mất vị, chỉ khi xuất hiện mới biết. Tương tự với thiếu oxy, có những bệnh nhân mất cảm giác khó thở, dù nồng độ oxy máu giảm nhưng không cảm nhận được, chỉ đến khi mệt lả, ngất xỉu mới phát hiện nguy cơ này.

Trên thực tế, có những bệnh nhân Covid-19 đang khỏe mạnh, không biểu hiện triệu chứng bỗng dưng mệt lả, ngất xỉu, da tím tái... do nồng độ oxy trong máu bỗng dưng tụt xuống.

Bệnh nhân Covid-19 được đo SpO2 mỗi ngày tại nhà để kịp thời phát hiện thiếu hụt oxy máu. (Ảnh: Hải Long).

Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương hiện điều trị hơn 120 bệnh nhân Covid-19, trong đó một số trường hợp gặp tình trạng thiếu hụt oxy thầm lặng.

Như trường hợp một bệnh nhân F0 ở Hà Nội được điều trị theo dõi tại nhà. Khi mắc Covid-19, ông không có triệu chứng lâm sàng, cơ thể bình thường nên cũng không đo SpO2 (nồng độ oxy trong máu). Đến khi người mệt lả, bệnh nhân được đưa đến viện do chỉ số SpO2 giảm sâu, chỉ còn khoảng 60-70%, suy hô hấp.

BS Cấp cho biết, thiếu oxy (nồng độ oxy trong máu giảm) ở bệnh nhân Covid-19 phản ánh tổn thương phổi mà cơ thể vượt qua ngưỡng có thể bù trừ được. Tổn thương phổi hầu hết bệnh nhân Covid-19 đều có, chỉ khác mức độ nhiều, ít khác nhau.

"Trên 70% bệnh nhân Covid-19 có tổn thương phổi ở mức độ khác nhau. Tuy nhiên, nếu tổn thương rất là nhỏ, cơ thể bù trừ được, không gây ảnh hưởng gì. Tổn thương lớn hơn khiến cơ thể không bù trừ được, biểu hiện là tụt oxy trong máu. Lúc này cần có sự hỗ trợ của các biện pháp hồi sức", BS Cấp khuyến cáo.

SpO2 ở người bình thường là 94-100%. Ở bệnh nhân Covid-19 bị viêm phổi, mức oxy chỉ còn 60-70%, thậm chí 50%, đe dọa suy hô hấp, dẫn đến tử vong.

Kiểm soát như thế nào?

Theo BS Cấp, để kiểm soát tình trạng thiếu oxy ở bệnh nhân Covid-19, lý tưởng phải có xét nghiệm, phát hiện tổn thương phổi sớm hơn trước khi tụt oxy trong máu và can thiệp trong giai đoạn đó. Các bất thường trên phim CT, xét nghiệm sẽ phát hiện trước khi xuất hiện tụt oxy máu 2 ngày. Tuy nhiên điều này không khả thi với việc điều trị số lượng lớn bệnh nhân Covid-19 như hiện nay, bắt buộc phải tiếp cận điều trị khi có dấu hiệu tụt oxy máu.

Việc điều trị F0 trong cộng đồng, theo dõi F0 nhẹ ít triệu chứng tại nhà, tốt nhất là tất cả các bệnh nhân cần được theo dõi SpO2. Vì nếu không theo dõi chủ động, đến khi bệnh nhân thấy mệt lả, thậm chí ngất xỉu sẽ là khá muộn.

BS Cấp khuyến cáo, với F0 đang điều trị tại nhà, có thể chủ động trang bị máy đo SpO2. Trong trường hợp không có sẵn, người bệnh cần kết nối với y tế cơ sở để được khám, đánh giá chỉ số oxy máu hàng ngày.

BS Cấp cũng cho rằng, nếu mỗi người dân tự trang bị máy SPO2, F0 dùng một lần rồi bỏ không sẽ rất lãng phí. Lý tưởng nhất là xây dựng các "ATM" như "ATM oxy", "ATM máy SPO2 , mỗi địa phương, khu vực nên có cơ số nhất định máy này để cho các F0 mượn điều trị, khi khỏi lại phân bổ cho các F0 khác để tránh lãng phí.

F0 điều trị tại nhà mỗi ngày cần chủ động đo 1-2 lần theo hướng dẫn. Nếu có các hiện tượng sau cần kết nối ngay với y tế cơ sở để được đưa đi bệnh viện điều trị:

- Chỉ số SpO2 dưới 95%.

- Nhịp thở khi thư giãn nhiều hơn 24 lần/phút.

- Cảm thấy ngực bó thắt, khi hít sâu thấy đau tăng lên trong ngực.

- Thấy khó thở, hụt hơi khi vận động, mệt lả không nói được đủ câu.

- Lẫn lộn về thời gian, địa điểm. Không nhớ rõ mình đang ở đâu, không biết lúc này là mấy giờ.

- Thấy da xanh, môi nhợt nhạt.

- Không tự cầm được cốc nước, không tự đi hay tự ăn uống được.

- Lạnh đầu ngón tay, ngón chân.

BS Cấp nhấn mạnh, có những người nồng độ oxy máu thấp nhưng người bệnh không có bất cứ triệu chứng nào. Vì thế, bệnh nhân Covid-19 dù không triệu chứng vẫn được khuyến cáo đo SpO2 đều đặn để phát hiện nguy cơ này.

Nguồn Vietnamnet.vn

https://vietnamnet.vn/vn/phap-luat/ky-su-phap-dinh/khong-che-cuop-tien-cua-giam-doc-benh-vien-toan-den-linh-16-nam-tu-807802.html