Năm 2023, người dân bị lừa đảo trên mạng khoảng 10.000 tỷ đồng

Thông tin trên được Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05) cho biết tại hội thảo “Nâng cao bảo mật, an toàn giao dịch không tiền mặt”, được tổ chức ngày 14/6 vừa qua tại TP.HCM.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05). Ảnh: Quang Định

Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang, trong năm 2023, tổng số tiền người dân bị các đối tượng lừa đảo trên mạng khoảng 8.000 - 10.000 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với năm 2022.

Trong đó, có 91% thông tin liên quan lĩnh vực tài chính. Tỷ lệ người dùng thiết bị di động, mạng xã hội… nhận tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo trực tuyến là 73%.

Thời gian qua, mặc dù cơ quan chức năng cũng như các phương tiện thông tin đại chúng liên tục cảnh báo về những thủ đoạn lừa đảo; nhiều giải pháp đã được triển khai quyết liệt, tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn rất nhiều người dân trên cả nước sập bẫy các đối tượng.

Nguyên nhân chủ yếu là do các nhóm tội phạm lừa đảo qua mạng hoạt động có tổ chức, xuyên biên giới, lợi dụng kẽ hở pháp luật của các nước; hoạt động mang tính chuyên nghiệp, xây dựng kịch bản và phân công vai trò cụ thể, triệt để lợi dụng khoa học, công nghệ; trú chân tại địa bàn các quốc gia láng giềng như Campuchia, Myanmar… các đối tượng cầm đầu thường là người nước ngoài.

Ngoài ra, việc người dùng mạng xã hội thiếu ý thức, cảnh giác trước phương thức, thủ đoạn tinh vi trên không gian mạng cũng là nguyên nhân làm gia tăng các vụ lừa đảo qua mạng.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Giang cho biết, theo thống kê của Bộ Công an và Bộ Thông tin & Truyền thông, hiện nay có 3 nhóm lừa đảo chính (giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác) với 24 thủ đoạn lừa đảo.

Việc ngăn chặn tội phạm lừa đảo qua mạng không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành Công an mà cần có sự tham gia, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị; sự phối hợp giữa các Bộ, ngành, cơ quan, doanh nghiệp, đặc biệt là người dân cần nâng cao nhận thức để cảnh giác, hiểu biết về phương thức, thủ đoạn của kẻ lừa đảo từ đó trang bị những kỹ năng phòng, chống lại các hoạt động lừa đảo.

Trong thời gian qua Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao cũng đưa ra các khuyến cáo cho người dân như: Cần nâng cao hơn nữa ý thức cảnh giác, kỹ năng để có thể tự bảo vệ bản thân khi tham gia tương tác trên môi trường mạng; thường xuyên tìm hiểu, cập nhật thông tin về các loại hình, phương thức thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng từ các nguồn tin cậy.

Thận trọng, tìm hiểu, kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện các giao dịch tài chính trên không gian mạng. Không vay tiền online từ các ứng dụng không rõ nguồn gốc. Cần nhận thức rõ các rủi ro khi tham gia đầu tư, kinh doanh tiền mã hóa, tiền kỹ thuật số do hiện nay pháp luật Việt Nam chưa công nhận bất cứ loại hình tiền ảo, tiền mã hóa nào. Vì vậy, người dân sẽ chịu toàn bộ rủi ro khi tham gia vào các hoạt động đầu tư, huy động vốn, trả thưởng theo mô hình đa cấp và các giao dịch mua bán tiền ảo.

Nâng cao ý thức trong việc mở, quản lý và sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân của mình. Không thực hiện việc chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, tài khoản E-Banking, tải các ứng dụng/link/email theo yêu cầu của người lạ.

Tuyệt đối không thực hiện các hành vi mua bán, trao đổi, cho thuê, mượn tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân. Cài đặt bảo mật bảo vệ các tài khoản mạng xã hội bằng xác thực 2 lớp. Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân của bản thân, gia đình, bạn bè… trên không gian mạng để tránh bị các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Kịp thời thông báo cho cơ quan công an gần nhất để được tiếp nhận, giải quyết nếu nghi ngờ có hành vi lừa đảo qua mạng hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác.