Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội

Ngày 28/12, tại Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương (UBTƯ) MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị số 18-CT/TW ngày 26/10/2022 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

Các đồng chí: Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; Lê Tiến Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam; Hoàng Thanh Tùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cùng đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các tổ chức chính trị - xã hội và gần 2.500 đại biểu tham dự tại các điểm cầu.

Định kỳ báo cáo kết quả giám sát, phản biện cho Quốc hội, HĐND cùng cấp

Quán triệt nội dung của Chỉ thị của Ban Bí thư, Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Lê Tiến Châu cho biết, từ nội dung của Chỉ thị, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã xác định rõ, cụ thể 3 nội dung chỉ đạo trong Chỉ thị.

Theo đó, MTTQ và các tổ chức thành viên tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, hướng dẫn, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về phát huy dân chủ ở cơ sở, công tác giám sát, phản biện xã hội…Các cấp uỷ, tổ chức đảng tạo điều kiện thuận lợi để MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội.

MTTQ Việt Nam định kỳ báo cáo kết quả giám sát, phản biện xã hội cho Quốc hội, HĐND cùng cấp thảo luận, có ý kiến để các tổ chức, cá nhân liên quan trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị, xác định đây là nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, một giải pháp căn bản để thực hiện hiệu quả phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”.

Để triển khai nội dung này, hệ thống Mặt trận cần phối hợp với cơ quan truyền thông ở cùng cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, xây dựng chuyên trang, chuyên mục đưa tin tuyên truyền việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 18-CT/TW; tiếp tục đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền; tăng cường đăng tải các văn bản của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các tài liệu, bài viết, thông tin liên quan đến hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội. Công khai kết quả giám sát, phản biện xã hội trên các phương tiện truyền thông.

Tăng cường hoạt động phối hợp, hiệp thương, thống nhất với các tổ chức chính trị - xã hội để xây dựng Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội hằng năm. Nội dung giám sát, phản biện xã hội có trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn những vấn đề lớn, quan trọng, liên quan mật thiết đến đời sống Nhân dân…

Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Lê Tiến Châu quán triệt nội dung của Chỉ thị.

Nội dung tiếp theo mà Chỉ thị nhắc tới là phải quy định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi để phát huy vai trò giám sát của Nhân dân; trách nhiệm trả lời, giải quyết các ý kiến, kiến nghị sau giám sát; cơ chế tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân trong các hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; cơ chế để MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tham gia hoạt động giám sát của các cơ quan dân cử.

Cùng với đó là chế tài xử lý đối với tổ chức, cá nhân không hợp tác, gây khó khăn, cản trở hoạt động giám sát, phản biện xã hội hoặc lợi dụng quyền giám sát, phản biện xã hội để gây tổn hại cho tổ chức, cá nhân; quy định kinh phí bảo đảm cho MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội...

Nội dung chỉ đạo thứ ba đề cập tới việc MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức giám sát, phản biện xã hội theo hướng: Chủ động, từ sớm, từ cơ sở, dân chủ, khách quan, mang tính xây dựng, có trọng tâm, trọng điểm; chú trọng giám sát theo chuyên đề, tập trung vào những chủ trương, chính sách lớn, trọng yếu, ưu tiên những vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, bức xúc.

Tăng cường giám sát thực hiện kiến nghị của cử tri và Nhân dân; việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên; công khai, minh bạch kết quả giám sát, phản biện xã hội theo quy định...

Để triển khai hiệu quả nội dung này cần tăng cường tổ chức giám sát chuyên đề trong phạm vi toàn quốc; phát huy vai trò của các tổ chức tư vấn thuộc Ủy ban MTTQ Việt Nam và thu hút đội ngũ chuyên gia, nhân sỹ trí thức, nhà khoa học, người hoạt động thực tiễn tham gia công tác giám sát, phản biện xã hội; kịp thời tôn vinh, khen thưởng, nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả trong công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội...

Đại biểu thảo luận tại các điểm cầu.

Tại Hội nghị, đại biểu tham dự đã cùng thảo luận, nêu ý kiến và đề xuất bổ sung một số nội dung, giải pháp hoàn thiện các dự thảo kế hoạch và góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam trong thời gian tới.

Đáp ứng kỳ vọng của Đảng và mong đợi của Nhân dân

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến khẳng định, công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có vị trí, vai trò quan trọng, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong việc kiểm soát, giám sát quyền lực của Nhà nước đúng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định “MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt để Nhân dân làm chủ”. Việc thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội cũng chính là việc làm thiết thực để thực hiện phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh: Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội là một trong những giải pháp góp phần xây dựng các tổ chức Đảng, cơ quan Nhà nước trong sạch, vững mạnh; góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, cao hơn nữa củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, không phải đến thời điểm này Đảng ta mới chỉ đạo công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội mà trong Quy định 217-QĐ/TW và Luật MTTQ Việt Nam đã đề cập rõ đến vấn đề này. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân nên kết quả triển khai hoạt động giám sát, phản biện xã hội chưa đạt được như mong muốn. Bởi vậy, Đảng đoàn MTTQ Việt Nam đã chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu để Ban Bí thư ban hành Chỉ thị 18-CT/TW về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

“Chỉ thị 18-CT/TW là cơ sở chính trị vững chắc để MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình, trực tiếp là giám sát, phản biện xã hội nhằm đáp ứng kỳ vọng của Đảng và mong đợi của Nhân dân”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ.

Nhấn mạnh hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội có đặc thù riêng, mang tính xã hội, tính nhân dân rất cao và dưới sự lãnh đạo của Đảng, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho rằng việc triển khai nhiệm vụ này phải có trọng tâm, trọng điểm, mang tính xây dựng cao không gây khó khăn đến hoạt động bình thường của các cơ quan nhà nước. Tiếng nói giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội phải hướng đến sứ mệnh cao cả là tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc.

Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến phát biểu tại Hội nghị.

Với tinh thần đó, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị, sau hội nghị này, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các địa phương cần chủ động tham mưu ban hành kế hoạch của Ban Thường vụ tỉnh/thành ủy để triển khai thực hiện Chỉ thị 18-CT/TW của Ban Bí thư.

Cùng với đó, MTTQ các tỉnh, thành phố cần chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật từ đó đề xuất Ban Thường trực dự thảo, trình ra Đoàn Chủ tịch trao đổi, thống nhất với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ sửa đổi bổ sung, ban hành văn bản mới quy định chi tiết các hình thức giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam.

Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cũng lưu ý, trong quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị 18 của Ban Bí thư, MTTQ các cấp và các tổ chức chính trị - xã hội cần quan tâm đến việc củng cố, nâng cao chất lượng của lực lượng làm công tác giám sát, phản biện xã hội.

Cùng với việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ của đội ngũ cán bộ Mặt trận chuyên trách của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cần phát huy vai trò của các Hội đồng tư vấn, ban tư vấn thuộc Ủy ban MTTQ các cấp; ưu tiên việc thu hút đội ngũ chuyên gia, nhân sỹ trí thức, nhà khoa học, người hoạt động thực tiễn chuyên sâu trong từng lĩnh vực tham gia công tác giám sát, phản biện xã hội.

“Những người làm nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội ngoài trí tuệ phải có nhiệt huyết, bản lĩnh và tinh thần dấn thân vì cộng đồng”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ./.