Nâng cao hiệu quả hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội

Đạt nhiều kết quả tích cực, qua đó giúp các ngành, địa phương có thêm cơ sở, luận cứ khoa học trong quá trình xây dựng, trình duyệt và thực hiện các đề án, dự án, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, ông Trần Văn Vũ – Phó chủ tịch Liên hiệp Hội Trà Vinh cho biết.

Theo ông Vũ, xác định công tác tư vấn, phản biện và giám định xã hội là nhiệm vụ trọng tâm, những năm qua, Liên hiệp hội đã thực hiện nhiều nhiệm vụ, một số dự án, đề án như Dự án xây dựng công trình “Mở rộng khu di tích lịch sử Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh (giai đoạn 2)”; Đề án “Xây dựng và phát triển mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm chủ lực trên địa bàn tỉnh Trà Vinh”; Kế hoạch thực hiện Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017 - 2025”; Dự án “Đặt tên đường, phố trên địa bàn thành phố Trà Vinh”, Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI,... gần đây nhất là tư vấn, phản biện Chương trình Phát triển kinh tế biển và Chương trình Phát triển kinh tế đô thị của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ. Những ý kiến tư vấn, phản biện của Liên hiệp hội đã góp phần cung cấp thêm cơ sở khoa học cho việc ban hành các cơ chế, chính sách, chương trình, kế hoạch, quyết định của Tỉnh uỷ, Ủy ban nhân dân tỉnh được sát hợp và có tính khả thi trong tổ chức thực hiện.

Ngoài việc thực hiện tư vấn, phản biện các dự án, chương trình nêu trên, hàng năm Liên hiệp hội tham gia đóng góp hàng trăm văn bản của Tỉnh ủy, HĐND, Ủy ban nhân dân và các sở, ngành tỉnh, góp phần cho các chủ trương, Nghị quyết của Tỉnh ủy, cơ chế, chính sách của HĐND, Ủy ban nhân dân,… sát hợp hơn với tình hình thực tiễn, có cơ sở khoa học và tính khả thi trong tổ chức thực hiện.

Ông Vũ cho biết thêm, Liên hiệp Hội đã tổ chức nhiều hội thảo tư vấn phản biện và giám định xã hội, trong đó có Hội thảo tư vấn phản biện “Dự thảo báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa X, tại đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 – 2025”; Hội thảo “Giải pháp nâng cao năng lực tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Trà Vinh”…

Và theo ông Vũ, với những kết quả thực hiện trong thời gian qua, Liên hiệp Hội đã tập hợp, huy động đội ngũ chuyên gia trên nhiều lĩnh vực. Trong đó, có nhiều chuyên gia có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ; các đồng chí nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo sở, ngành tỉnh và các chuyên gia ở các Hội thành viên trong hệ thống Liên hiệp hội. Tạo điều kiện để trí thức tỉnh Trà Vinh tham gia góp ý kiến khách quan, thẳng thắn và có chất lượng cao, góp phần tham mưu tích cực cho Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh và các ngành chức năng những luận cứ khoa học, thực tiễn, rõ ràng để xem xét, quyết định những vấn đề quan trọng liên quan đến từng chương trình, dự án, đề án phục vụ phát triển kinh tế - xã hội thật sự hiệu quả và bền vững.

Theo ông Vũ, tư vấn phản biện và giám định xã hội là hoạt động quan trọng của hệ thống Liên hiệp hội. Là nơi tập hợp đông đảo đội ngũ trí thức khoa học công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực để tham gia tư vấn phản biện và giám định xã hội đối với các chương trình, dự án, đề án phát triển kinh tế - xã hội, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ và môi trường. Hoạt động tư vấn, phản biện của Liên hiệp hội tỉnh Trà Vinh thực hiện trong thời gian qua đã đem lại những kết quả tích cực, được lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương ghi nhận và đánh giá cao.

Tuy nhiên việc triển khai thực hiện nhiệm vụ tư vấn, phản biện nhìn chung vẫn còn gặp một số khó khăn, như chế độ cung cấp thông tin về các chương trình, đề án, dự án kinh tế - xã hội của địa phương cho Liên hiệp hội chưa thường xuyên; các cơ quan Nhà nước chưa chủ động đặt hàng với Liên hiệp hội để tư vấn, phản biện; việc đề xuất thực hiện nhiệm vụ tư vấn, phản biện của các Hội thành viên chưa thật sâu, sát những vấn đề cấp thiết đang đặt ra đối với việc phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Hầu hết các dự án được Liên hiệp hội thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội là do Liên hiệp hội tự chủ động đề xuất.

Số lượng các chương trình, dự án được Liên hiệp hội thực hiện tư vấn, phản biện thời gian qua chưa nhiều. Dẫn đến có một số thời điểm, kinh phí được cấp cho hoạt động tư vấn, phản biện chưa được sử dụng, phải hoàn trả ngân sách.

 Những kiến nghị, đề xuất trong văn bản báo cáo kết quả tư vấn, phản biện của Liên hiệp hội mặc dù đã được các cơ quan, tổ chức ghi nhận và đánh giá là có tính khoa học, độc lập, khách quan rất cao nhưng chậm được xử lý hoặc chưa được xử lý.

Chính vì vậy, ông Vũ cho hay, để hoạt động tư vấn phản biện và giám định xã hội ngày càng phát triển hơn, Liên hiệp Hội cần chủ động đề xuất với Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng HĐND tỉnh, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh về các chương trình, kế hoạch thuộc đối tượng cần tư vấn, phản biện và giám định xã hội, báo cáo Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định làm cơ sở để Liên hiệp hội xây dựng dự toán chi ngân sách, chi tiết theo từng nhiệm vụ.

  Tổ chức triển khai thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội khi có yêu cầu, có biện pháp thích hợp để tập hợp các chuyên gia đầu ngành, các chuyên gia giỏi ở các Hội thành viên và các tổ chức khác ở trong và ngoài tỉnh am hiểu về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh và các lĩnh vực theo quy định để thực hiện nhiệm vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội.

Tổ chức hệ thống thông tin, phổ biến các tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ phục vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội trong hệ thống Liên hiệp hội; xây dựng cơ sở dữ liệu về các văn bản quy định, các chính sách, quy hoạch của tỉnh; cung cấp thông tin, cơ sở dữ liệu khi có yêu cầu.

Xây dựng cơ sở dữ liệu về các chuyên gia trong và ngoài hệ thống Liên hiệp hội. Lựa chọn và giới thiệu các chuyên gia có đủ năng lực và trình độ cho từng nhiệm vụ tư vấn, phản biện và giám định xã hội. Khi cần thiết có thể mời chuyên gia của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, các Viện, Trường, các tỉnh, thành bạn có chuyên môn phù hợp thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội và tổ chức thành lập Tổ công tác tư vấn, phản biện.

 Phối hợp Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục hỗ trợ nhiều hơn việc đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực tư vấn, phản biện xã hội cho cán bộ, chuyên gia của Mặt trận Tổ quốc tỉnh; các đoàn thể chính trị - xã hội và Liên hiệp hội nhằm phối hợp thực hiện tốt nhiệm vụ tư vấn, giám sát, phản biện xã hội.

Tổ chức ký kết chương trình phối hợp công tác với các cơ quan, đơn vị liên quan, nhất là với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh trong hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội.

Chịu trách nhiệm pháp lý về nội dung tư vấn, phản biện và giám định xã hội; quản lý, bảo mật các hồ sơ, tài liệu của đề án được cung cấp, bảo quản các phương tiện kỹ thuật và hoàn trả sau khi hoàn thành nhiệm vụ được yêu cầu.

 Định kỳ hàng năm, tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp hội, nhằm đề ra kế hoạch hoạt động cũng như giải pháp phù hợp hơn thời gian tới.