Nâng hạng thị trường mới nổi, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ đón dòng vốn lớn

Non-prefunding được vận hành an toàn

Chia sẻ thông tin về tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) tại hội thảo “Toàn cảnh thị trường vốn năm 2024 và triển vọng năm 2025”, bà Tạ Thanh Bình - Tổng giám đốc Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) cho biết, trong một buổi làm việc mới đây cùng đại diện FTSE Russell, đơn vị xếp hạng thị trường này khẳng định rằng Việt Nam đã đáp ứng được 7/9 tiêu chí nâng hạng.

Hai tiêu chí cần cải thiện bao gồm là việc gỡ bỏ yêu cầu bắt buộc nhà đầu tư nước ngoài phải ký quỹ trước khi giao dịch (prefunding) và xử lý giao dịch không thành công (failed trade management).

Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài có thể giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền. Ảnh: T.L

Đối với tiêu chí non-prefunding (nghiệp vụ giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu ký quỹ trước bằng tiền), bà Tạ Thanh Bình cho hay, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã phối hợp với các thành viên thị trường nỗ lực cải cách. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC, với nội dung quan trọng là bỏ yêu cầu bắt buộc ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài.

Cập nhật tình hình sau một tháng triển khai non-prefunding, bà Tạ Thanh Bình cho biết, công tác triển khai Thông tư 68/2024/TT-BTC, cho đến nay đã được VSDC và các bên liên quan thực hiện khá tốt, không để xảy ra trường hợp nhà đầu tư nước ngoài thiếu tiền dẫn đến phải chuyển nghĩa vụ thanh toán cũng như ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán của thị trường.

Với tiêu chí cuối cùng để nâng hạng là xử lý giao dịch không thành công (failed trade management), theo bà Tạ Thanh Bình, giải pháp áp dụng cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP). Liên quan đến vấn đề này, các quy định mới trong 1 luật sửa 9 luật lĩnh vực tài chính, trong đó có Luật Chứng khoán (sửa đổi) vừa được thông qua đã mở đường cho ngành chứng khoán tiếp tục triển khai các giải pháp nâng hạng theo tiêu chuẩn MSCI (khó đáp ứng hơn tiêu chuẩn của FTSE Russell).

Bà Tạ Thanh Bình khẳng định, với những cải cách về thể chế, thị trường sẽ đón nhận dòng vốn lớn đổ về. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra vấn đề về sức ép lên hệ thống với khối lượng, giá trị giao dịch lớn, tần suất giao dịch nhanh hơn. Trường hợp nâng hạng lên thị trường mới nổi, TTCK Việt Nam dự kiến sẽ đón nhận một dòng vốn đầu tư lớn vào khối thị trường mới nổi.

TS. Tạ Thanh Bình cũng chia sẻ thêm, áp lực duy trì nâng hạng khi đã đạt tiêu chí xếp hạng mới cũng sẽ là một thách thức đối với các bên liên quan. Theo trao đổi từ phía FTSE Russell, các bộ điều kiện xếp hạng hoàn toàn có thể thay đổi khi cần thiết, khi có nhu cầu từ phía khách hàng lớn. Như vậy, việc tiến tới xếp hạng, được xếp hạng và sau đó là duy trì xếp hạng sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kỳ đánh giá hàng năm của các tổ chức quốc tế.

Thị trường chứng khoán tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Ông Tô Trần Hoà - Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, trong 11 tháng vừa qua, thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ trải qua nhiều phiên tăng giảm đan xen nhưng về cơ bản vẫn thị trường vẫn tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực trên nền thị trường năm 2023.

Để có được kết quả nêu trên, theo ông Hoà, Chính phủ, Bộ Tài chính và Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã tích cực triển khai nhiều giải pháp nhằm tạo thuận lợi cũng như gỡ bỏ những rào cản cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận TTCK thông qua việc khẩn trương sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan như ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC.

Thị trường chứng khoán vẫn tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực. Ảnh: T.L

Ngoài ra, ngày 29/11/2024, Quốc hội thông qua 1 luật sửa 9 luật trong đó có Luật Chứng khoán (sửa đổi). Luật Chứng khoán (sửa đổi) tập trung vào 3 nhóm chính sách nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động phát, tiếp tục hoàn thiện các quy định để tăng cường công tác giám sát và xử lý nghiêm các hành vì gian lận, lừa đảo trong hoạt động phát hành.

Bước sang năm 2025 nhằm đảm bảo sự vận hành liên tục, thông suốt, ổn định, minh bạch của TTCK, ông Tô Trần Hoà cho biết, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục tục ưu tiên tập trung vào các giải pháp để hoàn thành mục tiêu sớm nâng hạng; cũng như triển khai các giải pháp tại Chương trình hành động thực hiện Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030.

Cũng theo ông Hoà, mặc dù có nhiều cơ sở để lạc quan về sự phát triển và cơ hội nâng hạng của TTCK Việt Nam, nhưng chúng ta cũng luôn phải lưu tâm rằng, kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều rủi ro, thách thức như kinh tế toàn cầu còn chứa đựng nhiều yếu tố khó lường. Bên cạnh đó, căng thẳng địa chính trị kéo dài, các vấn đề về biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, rủi ro an ninh năng lượng, lương thực và thiên tai, dịch bệnh..., là những thách thức Việt Nam phải đối mặt.

"Tuy nhiên, tôi tin tưởng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và với nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, TTCK Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển bền vững, đóng góp ngày càng hiệu quả vào sự phát triển của kinh tế nước nhà", ông Hoà nói./.