Nga 'quay xe' loại bỏ hoàn toàn USD trong kho dự trữ - Hồi kết của đồng bạc xanh?

Trên thực tế, tỷ trọng của đồng USD trong dự trữ quốc tế đang giảm dần. Vào giữa những năm 1980, đồng USD chiếm 86% dự trữ thế giới. Đến đầu những năm 2000, con số này là 72% và trong nửa đầu năm 2022 chỉ còn 59%. Đây là giá trị thấp nhất trong vòng 25 năm qua.

Trong lịch sử, dầu được thanh toán bằng USD như là loại tiền dự trữ an toàn nhất. Và lĩnh vực năng lượng nói chung đã hỗ trợ mạnh mẽ cho tiền tệ và nền kinh tế của Mỹ. Do đó, việc chuyển sang thực hiện các giao dịch liên quan đến dầu mỏ bằng đồng nội tệ quốc gia (thay vì đồng USD như trước đây) sẽ làm suy giảm sức mạnh của đồng bạc xanh.

Nga là quốc gia đầu tiên thực hiện bước đi như vậy với quyết định chỉ nhận thanh toán bằng đồng Ruble trong các giao dịch dầu mỏ và khí đốt từ EU.

Nga 'quay xe' loại bỏ hoàn toàn USD trong kho dự trữ - Hồi kết của đồng bạc xanh? (nguồn: Kitco)

TS. Nouriel Roubini, Nhà kinh tế học đoạt giải Nobel kinh tế, dự báo chính xác thời điểm khủng hoảng tài chính-kinh tế toàn cầu (2007-2008) và rất nổi tiếng với những dự báo có phần bi quan thái quá về những rủi ro của các nền kinh tế dự đoán số phận đồng USD sẽ được định đoạt chỉ trong vòng 10 năm nữa.

Mặc dù vậy ở thời điểm hiện nay, người ta vẫn chưa thể tin, đồng USD sẽ "kết thúc" trong thời gian ngắn như vậy.

Hiện nay, sự suy giảm vị thế của đồng USD đang được nhắc tới không chỉ ở Nga, mà còn ở cả phương Tây. Theo TS. Roubini, điều này sẽ xảy ra do sự cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc, cùng sự xuất hiện không thể tránh khỏi của hai loại tiền tệ dự trữ toàn cầu cạnh tranh. Ông Roubini cho biết, quá trình phi USD hoá đang được đẩy nhanh nhờ một số yếu tố.

Bỏ USD - không chỉ có Nga

Thứ nhất, ngày càng có nhiều nước từ bỏ đồng USD để dự trữ cho các mục đích an ninh quốc gia trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị gia tăng giữa một bên là Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), còn bên kia là Trung Quốc, Nga và Iran.

Nga đã từ bỏ hoàn toàn đồng USD và đồng Euro trong kho dự trữ của mình để ủng hộ vàng và nhân dân tệ. Và đây là một thông lệ bình thường – các ngân hàng trung ương giữ tiền của những quốc gia có hoạt động giao dịch tích cực nhất.

Đó là lý do tại sao điều quan trọng là vào cuối năm ngoái, Trung Quốc và Saudi Arabia đã tiến hành giao dịch đầu tiên bằng đồng nhân dân tệ. Chuyên gia Roubini cho biết các quốc gia khác có thể sẽ làm theo.

Trong khi đó, ông Vladimir Evstifeev, Trưởng bộ phận phân tích của ngân hàng Zenit, nói: “Chúng ta đang nói về các giao dịch trị giá hàng chục tỷ USD, vì Saudi Arabia là nhà xuất khẩu lớn nhất sang Trung Quốc, bao gồm cả dầu thô". Trung Quốc trước đây đã mở các dòng trao đổi thương mại bằng đồng tiền quốc gia với các nước láng giềng về địa lý, nhưng số tiền vẫn còn ở mức nhỏ.

Trong lịch sử, dầu được thanh toán bằng USD như là loại tiền dự trữ an toàn nhất. Và lĩnh vực năng lượng nói chung đã hỗ trợ mạnh mẽ cho tiền tệ và nền kinh tế của Mỹ. Do đó, việc chuyển sang thực hiện các giao dịch liên quan đến dầu mỏ bằng đồng nội tệ quốc gia (thay vì đồng USD như trước đây) sẽ làm suy giảm sức mạnh của đồng bạc xanh.

Nga là quốc gia đầu tiên thực hiện bước đi như vậy với quyết định chỉ nhận thanh toán bằng đồng Ruble trong các giao dịch dầu mỏ và khí đốt từ EU.

Và Trung Quốc đã đi theo con đường tương tự để nâng cao uy tín của đồng tiền dự trữ và nền kinh tế của mình. Với quy mô thương mại toàn cầu của Trung Quốc, những hành động này có thể gây tổn hại cho đồng USD. Càng ít giao dịch diễn ra bằng đồng USD, các quốc gia này sẽ mua càng ít USD để dự trữ và đồng USD sẽ càng suy yếu.