Sai lầm của người tăng huyết áp khiến bác sĩ lo nhất

Biến chứng nguy hiểm 

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Hòa - Phó trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, tăng huyết áp bị coi là “kẻ giết người thầm lặng”, gây ra nhiều biến cố sức khỏe. Các biến chứng hay gặp nhất như:

Biến chứng thần kinh: Người bệnh tăng huyết áp dễ gặp biến chứng thần kinh như đột quỵ. Dù được cứu sống, di chứng sức khỏe có thể vẫn nặng nề. 

Biến chứng thị lực: Tăng huyết áp còn ảnh hưởng đến võng mạc, gây mù lòa.

Biến chứng tim mạch: Tăng huyết áp gây suy tim và các bệnh mạch vành gây nhồi máu cơ tim; gây phình động mạch chủ, vỡ động mạch chủ; xơ vữa mạch cảnh, động mạch ở chân gây viêm, tắc mạch, hoại tử, loét chân.

Biến chứng lên thận: Tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây suy thận sớm. Áp lực của máu ép lên thành mạch máu vượt quá ngưỡng bình thường khi máu lưu thông trong cơ thể, trong đó có thận. Tăng huyết áp phá hủy, tổn thương các mạch máu của thận, phá hủy các nhu mô thận, cuối cùng dẫn tới suy thận mạn.

Ngoài ra, tăng huyết áp gây ra nhiều bệnh lý trầm trọng khác. Đặc biệt, người có thêm các yếu tố như lười vận động, đái tháo đường, béo phì… càng dễ gặp biến chứng nguy hiểm.

Đo huyết áp để phát hiện sớm bệnh lý tăng huyết áp. Ảnh: Freepik. 

3 nguyên tắc cần nhớ

Theo bác sĩ Hòa, tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng" nhưng dễ chẩn đoán. Bệnh nhân chỉ cần đo huyết áp là biết được mình có bị vấn đề này không. 

Hiện nay, số người tăng huyết áp được điều trị chưa tới một nửa số bệnh nhân. Người bệnh cần đạt được huyết áp mục tiêu 140/90 mmHg. Với người mắc bệnh đái tháo đường, suy thận thì huyết áp mục tiêu là 130/80 mmHg.

Bác sĩ Hòa nhấn mạnh, sai lầm phổ biến nhất ở người tăng huyết áp là khi điều trị ổn định, bệnh nhân coi như khỏi bệnh và ngưng chữa. Trên thực tế, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị đến suốt đời. 

Ngoài dùng thuốc, bệnh nhân nên thay đổi lối sống theo 3 nguyên tắc:

- Hạn chế tối đa muối trong bữa ăn.

- Kiểm soát cân nặng.

- Tập luyện thể dục mỗi ngày.

Nếu thực hiện đúng, bệnh nhân không dùng thuốc có thể giảm được 50% bệnh. 

Nếu đã điều trị nhưng chỉ số huyết áp không về được mục tiêu, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế khám và nhận lại tư vấn. Nguyên nhân điều trị tăng huyết áp không thành công có thể do thuốc huyết áp không phù hợp cần thay thuốc khác. Có bệnh nhân chỉ cần uống 1 thuốc nhưng cũng có trường hợp cần kết hợp nhiều thuốc khác nhau. 

Một số người tăng huyết áp do hẹp động mạch thận, u tuyến thượng thận, thuốc ngừa thai, cường giáp… cần điều trị đúng nguyên nhân trước, huyết áp sẽ được cải thiện.

Người trưởng thành trên 25 tuổi cần đo huyết áp thường xuyên. Người bệnh tăng huyết áp cần đo ít nhất 1 tuần/lần, giữ liên lạc với bác sĩ điều trị. 

Biến chứng nguy hiểm 

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Hòa - Phó trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, tăng huyết áp bị coi là “kẻ giết người thầm lặng”, gây ra nhiều biến cố sức khỏe. Các biến chứng hay gặp nhất như:

Biến chứng thần kinh: Người bệnh tăng huyết áp dễ gặp biến chứng thần kinh như đột quỵ. Dù được cứu sống, di chứng sức khỏe có thể vẫn nặng nề. 

Biến chứng thị lực: Tăng huyết áp còn ảnh hưởng đến võng mạc, gây mù lòa.

Biến chứng tim mạch: Tăng huyết áp gây suy tim và các bệnh mạch vành gây nhồi máu cơ tim; gây phình động mạch chủ, vỡ động mạch chủ; xơ vữa mạch cảnh, động mạch ở chân gây viêm, tắc mạch, hoại tử, loét chân.

Biến chứng lên thận: Tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây suy thận sớm. Áp lực của máu ép lên thành mạch máu vượt quá ngưỡng bình thường khi máu lưu thông trong cơ thể, trong đó có thận. Tăng huyết áp phá hủy, tổn thương các mạch máu của thận, phá hủy các nhu mô thận, cuối cùng dẫn tới suy thận mạn.

Ngoài ra, tăng huyết áp gây ra nhiều bệnh lý trầm trọng khác. Đặc biệt, người có thêm các yếu tố như lười vận động, đái tháo đường, béo phì… càng dễ gặp biến chứng nguy hiểm.

Đo huyết áp để phát hiện sớm bệnh lý tăng huyết áp. Ảnh: Freepik. 

3 nguyên tắc cần nhớ

Theo bác sĩ Hòa, tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng" nhưng dễ chẩn đoán. Bệnh nhân chỉ cần đo huyết áp là biết được mình có bị vấn đề này không. 

Hiện nay, số người tăng huyết áp được điều trị chưa tới một nửa số bệnh nhân. Người bệnh cần đạt được huyết áp mục tiêu 140/90 mmHg. Với người mắc bệnh đái tháo đường, suy thận thì huyết áp mục tiêu là 130/80 mmHg.

Bác sĩ Hòa nhấn mạnh, sai lầm phổ biến nhất ở người tăng huyết áp là khi điều trị ổn định, bệnh nhân coi như khỏi bệnh và ngưng chữa. Trên thực tế, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị đến suốt đời. 

Ngoài dùng thuốc, bệnh nhân nên thay đổi lối sống theo 3 nguyên tắc:

- Hạn chế tối đa muối trong bữa ăn.

- Kiểm soát cân nặng.

- Tập luyện thể dục mỗi ngày.

Nếu thực hiện đúng, bệnh nhân không dùng thuốc có thể giảm được 50% bệnh. 

Nếu đã điều trị nhưng chỉ số huyết áp không về được mục tiêu, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế khám và nhận lại tư vấn. Nguyên nhân điều trị tăng huyết áp không thành công có thể do thuốc huyết áp không phù hợp cần thay thuốc khác. Có bệnh nhân chỉ cần uống 1 thuốc nhưng cũng có trường hợp cần kết hợp nhiều thuốc khác nhau. 

Một số người tăng huyết áp do hẹp động mạch thận, u tuyến thượng thận, thuốc ngừa thai, cường giáp… cần điều trị đúng nguyên nhân trước, huyết áp sẽ được cải thiện.

Người trưởng thành trên 25 tuổi cần đo huyết áp thường xuyên. Người bệnh tăng huyết áp cần đo ít nhất 1 tuần/lần, giữ liên lạc với bác sĩ điều trị.