Xét xử đại án đăng kiểm: Thuộc cấp loanh quanh ‘gỡ tội’ cho các cựu cục trưởng

Ngày 29/7, phiên xét xử đối với 254 bị cáo trong vụ sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam bước sang tuần thứ 2.

Trong tuần xét xử đầu tiên, HĐXX đã xét hỏi đối với nhóm bị cáo nguyên là lãnh đạo, đăng kiểm viên của Cục Đăng kiểm, các bị cáo ở Trung tâm Đăng kiểm khối V và khối D.

Tại phiên tòa, hai cựu Cục trưởng Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã truy tố. Tuy nhiên, cả hai cho rằng, chỉ nhận trách nhiệm với số tiền được hưởng lợi chứ không chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền tham ô của Cục Đăng kiểm. 

Bị cáo Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà bị Viện kiểm sát cáo buộc đã làm ngơ cho sai phạm của cấp dưới, chỉ đạo cấp dưới hàng tháng phải "chung chi" một phần số tiền đã nhận hối lộ của các chủ phương tiện. Theo đó, bị cáo Hình nhận hối lộ hơn 7,1 tỷ đồng, Hà nhận hơn 8,5 tỷ đồng.

Bị cáo Đặng Việt Hà. Ảnh: ĐN

Trả lời HĐXX về hành vi nhờ bị cáo Lại Thái Phong (cựu Phó chánh Văn phòng Cục Đăng kiểm Việt Nam) đưa 100 nghìn USD cho bị cáo Nguyễn Văn Chung (Giám đốc Công ty ATS) nhờ "nghe ngóng" xem cơ quan công an xử lý sai phạm gì tại các trung tâm đăng kiểm. Bị cáo Hà khai, do lúc đó bị cáo hoảng loạn, không tỉnh táo nên mới nhờ Phong tìm người dò la thông tin giúp mình.

Thừa nhận hành vi phạm tội nhưng bị cáo Nguyễn Văn Chung lại khai không biết Phong đưa tiền cho mình vì lý do gì.

Trước lời khai này của Chung, chủ tọa Huỳnh Văn Trực chất vấn: "Tại sao bị cáo nhận tiền mà không biết để làm gì, bị cáo có thấy vô lý không?".

“Bị cáo có gọi hỏi, nhưng Phong không nói đưa tiền cho bị cáo làm gì. Mãi đến tháng 11/2022, anh Hà mới gọi cho bị cáo nói Cục Đăng kiểm đang bị công an điều tra và nhờ bị cáo nghe ngóng giúp xem đang điều tra về vấn đề gì. Lúc đó, bị cáo có hỏi anh Hà là 'anh có đưa tiền cho Phong gửi cho em không' thì anh Hà nói không”, bị cáo Chung trần tình.

Bị cáo Trần Kỳ Hình. Ảnh: Nguyễn Huế

Là bị cáo sở hữu nhiều trung tâm Đăng kiểm tư nhân nhất vụ án, bị cáo Trần Lập Nghĩa được coi là “mắt xích” để phá vụ án tại Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Theo cáo buộc, từ vụ phát hiện một xe có dấu hiệu cơi nới thành - thùng xe, CQĐT đã tìm ra sai phạm của Trung tâm Đăng kiểm 62-03D (ở xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa, Long An), do bị cáo Trần Lập Nghĩa làm Giám đốc. 

Theo cáo buộc, đầu năm 2021, do tình hình dịch Covid-19 ảnh hưởng đến thu nhập của trung tâm nên Nghĩa chỉ đạo cho nhân viên nhận hối lộ của các chủ xe để bỏ qua lỗi sai phạm trong quá trình kiểm định.

Tính đến tháng 10/2022, Trung tâm 62-03D đã cấp Giấy chứng nhận cho 35.253 phương tiện sai quy định, thu lợi hơn 9,843 tỷ đồng.

Mở rộng điều tra, CQĐT xác định, Trung tâm Đăng kiểm 71-02D (ở Bến Tre) và Trung tâm Đăng kiểm 83-02D (ở Sóc Trăng) do Nghĩa làm chủ, đều có sai phạm như ở Trung tâm 62-03D.

Theo lời khai của Nghĩa tại CQĐT, để thành lập các trung tâm đăng kiểm này, Nghĩa đã phải tới Cục Đăng kiểm để đưa hối lộ cho Trần Kỳ Hình. Từ sai phạm ở các trung tâm do Nghĩa làm chủ, CQĐT đã “lật tẩy” toàn bộ sai phạm của Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Bị cáo Trần Lập Nghĩa. Ảnh: Nguyễn Huế

Tại phiên tòa, khi HĐXX hỏi về số lần và số tiền đưa hối lộ cho bị cáo Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà, bị cáo Nghĩa khai không nhớ.

Bị cáo Trần Văn Chủ (Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 50-03V trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị cáo buộc đã cho phép đăng kiểm viên nhận tiền hối lộ của các chủ phương tiện trong quá trình kiểm định. Sau đó, Chủ dùng một phần số tiền này “chung chi” cho lãnh đạo cục.

Tuy nhiên, tại phiên tòa, bị cáo khai rằng, việc nhận hối lộ xảy ra tại Trung tâm là do các đăng kiểm viên tự thực hiện, bị cáo không chỉ đạo. Dù vậy, Chủ lại thừa nhận đưa cho các bị cáo Hình, Hà tổng số tiền 200 triệu đồng vào những dịp lễ, tết và nguồn gốc số tiền này là do các đăng kiểm viên “nộp” lại.

“Bị cáo đưa tiền cho lãnh đạo không vì mục đích gì, việc này là do quan hệ cấp trên - cấp dưới, theo 'thông lệ' làm ăn xưa nay”, bị cáo Chủ khai.