Bác sĩ ‘hớt bỏ’ tế bào ung thư đường tiêu hóa từ rất sớm

Thông tin trên được PGS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết bên lề Đại hội thành lập Hội Nội soi tiêu hóa và Can thiệp Việt Nam lần thứ nhất tổ chức ngày 4/1.

Ung thư đường tiêu hóa là một trong những bệnh ung thư chiếm tỷ lệ cao nhất tại Việt Nam. Theo Globocan năm 2022, tại nước ta có 16.835 ca ung thư đại trực tràng, 16.277 ca ung thư dạ dày, hơn 3.600 ca ung thư thực quản.

Theo ông Cơ, mỗi ngày Bệnh viện Bạch Mai thực hiện nội soi tiêu hóa 800-1.000 ca. Trong số này, rất nhiều bệnh nhân phát hiện ung thư (chiếm 1-2%), chủ yếu ở người trên 50 tuổi. 

Bác sĩ nội soi tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Thành Dương.

Tuy nhiên, ung thư đường tiêu hóa lại có nhiều biện pháp xử lý đơn giản ở giai đoạn sớm. Qua nội soi, bác sĩ phát hiện tổn thương ung thư, tiền ung thư sẽ điều trị khỏi bằng cắt hớp niêm mạc đường tiêu hóa (gọi tắt là ESD). Kỹ thuật này đã được thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai từ vài năm trở lại đây và có kết quả tốt.

Bệnh ở giai đoạn tiền ung thư hoặc khối u còn khu trú ở lớp niêm mạc ống tiêu hóa cắt hớp dưới niêm mạc có thể chữa khỏi, giảm thiểu các nguy cơ. Bệnh nhân chỉ cần 1-2 ngày có thể ra viện và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Ngược lại, nếu người bệnh phát hiện muộn sẽ phải trải qua cuộc phẫu thuật lớn (nội soi hoặc mổ mở), việc điều trị phức tạp và tốn kém hơn.

Bệnh viện Bạch Mai đã chuyển giao kỹ thuật cho nhiều đơn vị y tế ở các tỉnh, các bệnh viện khác, giúp người dân được tiếp cận và thụ hưởng thành quả y học hiện đại dễ dàng. 

Theo Phó giáo sư Nguyễn Công Long, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh lý về đường tiêu hoá tại nước ta chiếm tỷ lệ cao trong nhóm bệnh nội khoa và cả ngoại khoa với biểu hiện triệu chứng đa dạng, phong phú, tiến triển âm thầm nhưng diễn biến phức tạp. Nhiều người bệnh phát hiện khi ung thư đã tiến triển, xâm lấn. 

Vị chuyên gia này khuyến cáo việc tầm soát ung thư giúp phát hiện và chẩn đoán sớm bệnh, đây cũng là yếu tố quyết định cơ hội điều trị. 

Những người cần chủ động nội soi tầm soát bệnh bao gồm: 

- Người trên 50 tuổi.

- Những người hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều. Người vừa nghiện thuốc vừa uống rượu nhiều thì nguy cơ cao mắc ung thư đường tiêu hóa, đặc biệt là u ác thực quản.

- Người có tiền sử gia đình (bố mẹ, anh, chị em) mắc ung thư dạ dày, đại tràng cũng nên đi kiểm tra hằng năm để phát hiện tổn thương tiền ung thư. Người mắc viêm dạ dày, viêm teo niêm mạc dạ dày.

Các dấu hiệu cảnh báo ung thư tiêu hóa:

Đường tiêu hóa chia thành 2 phần, ở phần trên gồm khoang miệng, thực quản, dạ dày, tuyến tụy, gan, đường mật, ruột non. Người bệnh có các dấu hiệu như khó nuốt, đầy hơi, khó tiêu, trào ngược dạ dày, đau bụng, nôn khan và nôn ra máu kéo dài kèm theo mệt mỏi, sụt cân.

Đường tiêu hóa dưới gồm đại trực tràng, hậu môn. Người bệnh gặp những rối loạn và hiện tượng như táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài, đại tiện ra máu.

Về nội soi đường tiêu hóa định kỳ, bác sĩ Long cho rằng không có công thức chung mà tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể. Người 40-50 tuổi, không có tiền sử đặc biệt nội soi lần đầu tiên cho kết quả bình thường, 3-5 năm soi lại một lần. Nếu nội soi phát hiện có viêm dạ dày mạn tính, mức độ nặng nên làm lại mỗi năm một lần. Người có nguy cơ cao, trên 35 tuổi nên thực hiện mỗi năm 1 lần. Người đã cắt polyp nội soi theo tư vấn của bác sĩ.

Thông tin trên được PGS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết bên lề Đại hội thành lập Hội Nội soi tiêu hóa và Can thiệp Việt Nam lần thứ nhất tổ chức ngày 4/1.

Ung thư đường tiêu hóa là một trong những bệnh ung thư chiếm tỷ lệ cao nhất tại Việt Nam. Theo Globocan năm 2022, tại nước ta có 16.835 ca ung thư đại trực tràng, 16.277 ca ung thư dạ dày, hơn 3.600 ca ung thư thực quản.

Theo ông Cơ, mỗi ngày Bệnh viện Bạch Mai thực hiện nội soi tiêu hóa 800-1.000 ca. Trong số này, rất nhiều bệnh nhân phát hiện ung thư (chiếm 1-2%), chủ yếu ở người trên 50 tuổi. 

Bác sĩ nội soi tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Thành Dương.

Tuy nhiên, ung thư đường tiêu hóa lại có nhiều biện pháp xử lý đơn giản ở giai đoạn sớm. Qua nội soi, bác sĩ phát hiện tổn thương ung thư, tiền ung thư sẽ điều trị khỏi bằng cắt hớp niêm mạc đường tiêu hóa (gọi tắt là ESD). Kỹ thuật này đã được thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai từ vài năm trở lại đây và có kết quả tốt.

Bệnh ở giai đoạn tiền ung thư hoặc khối u còn khu trú ở lớp niêm mạc ống tiêu hóa cắt hớp dưới niêm mạc có thể chữa khỏi, giảm thiểu các nguy cơ. Bệnh nhân chỉ cần 1-2 ngày có thể ra viện và không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe. Ngược lại, nếu người bệnh phát hiện muộn sẽ phải trải qua cuộc phẫu thuật lớn (nội soi hoặc mổ mở), việc điều trị phức tạp và tốn kém hơn.

Bệnh viện Bạch Mai đã chuyển giao kỹ thuật cho nhiều đơn vị y tế ở các tỉnh, các bệnh viện khác, giúp người dân được tiếp cận và thụ hưởng thành quả y học hiện đại dễ dàng. 

Theo Phó giáo sư Nguyễn Công Long, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh lý về đường tiêu hoá tại nước ta chiếm tỷ lệ cao trong nhóm bệnh nội khoa và cả ngoại khoa với biểu hiện triệu chứng đa dạng, phong phú, tiến triển âm thầm nhưng diễn biến phức tạp. Nhiều người bệnh phát hiện khi ung thư đã tiến triển, xâm lấn. 

Vị chuyên gia này khuyến cáo việc tầm soát ung thư giúp phát hiện và chẩn đoán sớm bệnh, đây cũng là yếu tố quyết định cơ hội điều trị. 

Những người cần chủ động nội soi tầm soát bệnh bao gồm: 

- Người trên 50 tuổi.

- Những người hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều. Người vừa nghiện thuốc vừa uống rượu nhiều thì nguy cơ cao mắc ung thư đường tiêu hóa, đặc biệt là u ác thực quản.

- Người có tiền sử gia đình (bố mẹ, anh, chị em) mắc ung thư dạ dày, đại tràng cũng nên đi kiểm tra hằng năm để phát hiện tổn thương tiền ung thư. Người mắc viêm dạ dày, viêm teo niêm mạc dạ dày.

Các dấu hiệu cảnh báo ung thư tiêu hóa:

Đường tiêu hóa chia thành 2 phần, ở phần trên gồm khoang miệng, thực quản, dạ dày, tuyến tụy, gan, đường mật, ruột non. Người bệnh có các dấu hiệu như khó nuốt, đầy hơi, khó tiêu, trào ngược dạ dày, đau bụng, nôn khan và nôn ra máu kéo dài kèm theo mệt mỏi, sụt cân.

Đường tiêu hóa dưới gồm đại trực tràng, hậu môn. Người bệnh gặp những rối loạn và hiện tượng như táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài, đại tiện ra máu.

Về nội soi đường tiêu hóa định kỳ, bác sĩ Long cho rằng không có công thức chung mà tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể. Người 40-50 tuổi, không có tiền sử đặc biệt nội soi lần đầu tiên cho kết quả bình thường, 3-5 năm soi lại một lần. Nếu nội soi phát hiện có viêm dạ dày mạn tính, mức độ nặng nên làm lại mỗi năm một lần. Người có nguy cơ cao, trên 35 tuổi nên thực hiện mỗi năm 1 lần. Người đã cắt polyp nội soi theo tư vấn của bác sĩ.